بررسی افزایش قیمت رم و حافظه؛ دلایل، پیامدها و آینده بازار DRAM

چرا افزایش قیمت رم اتفاق افتاد؟ تحلیل عوامل از نگاه تخصصی

بررسی روند افزایش قیمت حافظه DRAM نشان می‌دهد که این گرانی تنها نتیجه‌ی کمبود عرضه نیست، بلکه مجموعه‌ای از تحولات جهانی و صنعتی در این تغییر نقش داشته‌اند. یکی از مهم‌ترین دلایل، رشد تقاضا در صنایع مبتنی بر هوش مصنوعی است. شرکت‌های فناوری برای توسعه مدل‌های زبانی، پردازش ابری، دیتاسنترها و سامانه‌های محاسباتی پیشرفته نیاز به حجم عظیمی از حافظه‌های DRAM و HBM دارند. این تقاضای شدید باعث شده سازندگان حافظه بخش بزرگی از ظرفیت تولید خود را به محصولات سطح سازمانی اختصاص دهند و بازار مصرفی در اولویت دوم قرار گیرد.

غول‌های حافظه و تأثیر انحصار بر قیمت DRAM

بازار جهانی DRAM تقریباً در اختیار سه شرکت سامسونگ، SK Hynix و میکرون قرار دارد. این سه غول بیش از ۹۰ درصد تولید حافظه جهان را کنترل می‌کنند و همین ساختار انحصاری موجب شده قیمت‌ها بیشتر تابع استراتژی و تصمیمات این شرکت‌ها باشد تا عرضه و تقاضای طبیعی بازار. در دوره‌ای که سودآوری فروش حافظه‌های مخصوص پردازش هوش مصنوعی چندین برابر حافظه‌های مصرفی است، طبیعی است که تولیدکنندگان ترجیح دهند ظرفیت خود را به محصولاتی اختصاص دهند که سود بیشتری ایجاد می‌کنند. این شرایط عملاً عرضه به بازار مصرفی را محدود کرده و روند افزایش قیمت رم را تشدید کرده است.

اثر هوش مصنوعی بر قیمت حافظه؛ یک محرک بی‌سابقه

صنعت هوش مصنوعی طی چند سال گذشته با چنان سرعتی رشد کرده که بسیاری از صنایع دیگر را تحت تأثیر قرار داده است. توسعه هر مدل هوش مصنوعی، به‌ویژه مدل‌های زبانی بزرگ، به ده‌ها هزار سرور مجهز به حافظه‌های حجیم نیاز دارد. این موضوع رقابت شدیدی میان شرکت‌های فناوری برای خرید حافظه ایجاد کرده و قیمت‌ها را چند برابر کرده است. حتی بعضی تحلیلگران معتقدند که اگر روند توسعه AI با همین سرعت ادامه پیدا کند، کمبود حافظه به یک بحران واقعی تبدیل خواهد شد. افزایش قیمت رم در بازار مصرفی تنها یکی از پیامدهای این موج عظیم تقاضاست.

هزینه ساخت گوشی‌های هوشمند و لپ‌تاپ‌ها چگونه تغییر کرده است؟

یکی از پیامدهای مستقیم افزایش قیمت رم، بالا رفتن هزینه تولید موبایل‌ها و لپ‌تاپ‌های جدید است. گوشی‌های پرچمدار معمولاً با ۱۲ یا حتی ۱۶ گیگابایت رم عرضه می‌شوند و هر گیگابایت افزایش حافظه می‌تواند ده‌ها دلار هزینه اضافی برای شرکت‌ها ایجاد کند. همین مسأله باعث شده بسیاری از برندها هشدار دهند که قیمت محصولات آینده ممکن است افزایش یابد. در بازار لپ‌تاپ نیز اوضاع بهتر نیست؛ زیرا دستگاه‌های حرفه‌ای مانند لپ‌تاپ‌های گیمینگ یا ورک‌استیشن‌ها وابستگی بسیار بیشتری به حافظه دارند و افزایش قیمت آن تأثیر مستقیمی بر قیمت نهایی محصول می‌گذارد.

تأثیر گرانی رم بر کنسول‌ها و تجهیزات گیمینگ

کنسول‌های بازی نیز از افزایش قیمت رم تأثیر گرفته‌اند. تولیدکنندگان کنسول‌های خانگی برای ایجاد تعادل بین عملکرد و قیمت تمام‌شده مجبورند از حافظه‌های خاص و سریع استفاده کنند. افزایش قیمت این حافظه‌ها به معنای افزایش هزینه ساخت کنسول جدید یا کاهش حاشیه سود شرکت سازنده است. برخی گزارش‌ها حتی نشان داده‌اند که شرکت‌ها برای جلوگیری از زیان، قیمت نسخه‌های جدید کنسول را افزایش داده‌اند. در بازار گیمینگ نیز کارت‌های گرافیک و لپ‌تاپ‌های گیمینگ که نیاز به حافظه‌های سریع دارند با افزایش قیمت محسوسی روبه‌رو شده‌اند.